مزایای استفاده از گچ

مزایای استفاده از گچ

1- زودگیر بودن

برخلاف فرآورده های سیمانی که در حالت عادی چندین هفته بطول می انجامد تا سختی مورد نظر را داشته باشند، محصولاتی که پر پایه ی سولفات کلسیم –نیمه هیدرات بتا شده اند پس از گذشت یک ساعت حداکثر مقاوت تر خود را به دست می آورند. با خشک شدن کامل مقاومت آن جسم در مقابل با مقاومت تر تقریبا 5/2 برابر افزایش می یابد. این افزایش مقاومت برگشت ناپذیر است ولی با مرطوب کردن مجدد محصول ، مقاومت کم می شود.

2– ازدیاد حجم به هنگام سخت شدن

گچ تنها ملاتی است که در موقع سخت شدن در حدود یک در صد به حجمش اضافه می شود و پس از خشک شدن تقلیل حجم پیدا نمی کند. با استفاده از این خاصیت است که ما می توانیم سطوح وسیعی را با آن اندود کنیم زیرا این اندود به علت آنکه در موقع سخت شدن ازدیاد حجم پیدا می کند کلیه خلل و فرج خود را پر کرده و در آن ایجاد ترک و شکاف نمی شود، در نتیجه حشرات نمی توانند در آنجا لانه کرده و بالاخره برای اندود داخل اتاقها کاملا بهداشتی می باشد.

3- پایداری در مقابل ذرات تخریب کننده پراکنده در هوا

گچ عاری از مواد افزودنی در مقایسه با قطعات یخت شده سیمانی در مقابل اکسید و کربن (اسید کربنیک) و اکسید گوگرد پایدار می باشند. اثر دائمی این ذرات پراکنده در هوا فقط در حالت فاز مایع مخرب کننده است. در صورتیکه فاز مایع گچ مرطوب به وسیله این ذرات اسیدی شوند، حلالیت گچ در این فاز را بیشتر می کند و با خشک و مرطوب شدن مداوم قطعه گچی موجب شکفته شدن گچ و تخریب ساختمان بلوری گچ می شود. در قطعات گچی پایداری شیمیایی به وسیله افزودن بعضی مواد تحت تاثیر قرار گرفته و مثلا با افزودن مواد هیدرولیکی به گچ امکان تجزیه وجود خواهد داشت.

4- مقاومت در مقابل آتش سوزی

با توجه به اینکه گچ سخت شده مانند سنگ گچ دارای دو مولکول آب تبلور می باشد، اگر لایه گچ در مقابل حرارت ناشی از آتش سوزی قرار بگیرد این آب تبلور در اثر حرارت دوباره از گچ جدا شده و به صورت یک لایه از آبدر مقابل آتش قرار گرفته و برای مدتی میتواند در مقابل سرایت آتش به فضاهای دیگری مقاومت نماید همین مقدار زمان برای رسیدن نیروهای آتش سوزی و اطفای حریق کافی است. همچنین با خروج آب از قطعه گچی مقدار تخلخل و مقاومت در مقابل گرما افزایش می یابد که برخلاف هدایت گرما عمل می کند.

محافظت  در برابر آتش برای مدت زمان محدودی دوام می یابد که این مدت بستگی به ضخامت گچ  دارد. ساختمان های بیشماری به دلیل همین عملکرد تاخیری گچ در  برابر آتش از نابودی نجات پیدا کرده اند که در این حالت یا گچ از آسیب رساندن آتش به سازه ها جلوگیری کرده است و یا فرصت ارزشمندی را برای اطفا حریق و نجات جان واموال فراهم آورده است .نکته دیگر اینکه درموقع آتش سوزی از مواد گچی هیچگونه مواد سمی حاصل نمیشود.

5- آکوستیک بودن

گچ در مقابل ارتعاشات صوتی رفتار مطلوبی دارد و تقریبا بین ۶۰ الی ۷۵ درصد این ارتعاشات را به خود جذب نموده و مانع انعکاس آن می شود، در نتیجه از ایجاد پژواک جلوگیری می کند. این حد جذب ارتعاش برای اتاقهای زندگی و کلاسهای درس و حتی سالنهای کوچک کنفرانس کافی می باشد. البته سالنهای بزرگ اجراء موسیقی و یا تئاتر می باید با وسائل بهتری آکوستیک گردند.

6-قابلیت شکل پذیری

ملات گچ به علت خاصیت شکل پذیری فوق العاده ای که دارد می توان با آن شکلها و نقشهای زیبایی بوسیله هنر گچ بری بوجود آورد و بدین وسیله در فضاهای ساختمان، زیبایی مخصوص ایجاد کرد و همچنین سطوح وسیعی را با آن اندود نمود.

7- رنگ

ملات گچ پس از مصرف و خشک شدن سفید رنگ می شود و این سفیدی به ساختمان جلوه خوبی می دهد، در نتیجه یکی از بهترین اندودهای ساختمان می باشد.

8- قابلیت رنگ پذیری

 اندود گچ پس از خشک شدن تقریبا هر نوع رنگی را به خود می گیرد و بدین وسیله می توانیم فضاهای مورد استفاده خود را به رنگ دلخواه رنگ آمیزی نماییم و بدین جهت برای اندود فضاهای داخل ساختمان مصالح مناسبی است.

9-  استحکام و مقاومت بالا

این خاصیت که باعث گردیده گچ در برابر ضربات اتفاقی و خراشیدگی مقاومت نسبی تقریبا بالایی داشته باشد. گچ در مقابل نیرو های فشاری 30 کیلو گرم و در مقابل نیرو های کششی 5 کیلو گرم مقاومت می کند، که برای استفاده در ساختمان کافی است. مقاومت گچ به مقدار آب موجود در خمیر گچ ، به دمایی که در آن گیرش حاصل می شود ، مقدار ترکیب فازهای موجود در گچ و همچنین درشتی دانه آن بستگی دارد و بسیار متغییر می باشد. مقاومت گچ برخلاف سیمان به سرعت زیاد می شود و بعد ثابت می ماند.

10- اندازه دانه های گچ

نرمی و کوچکی ذرات گچ باعث گردیده که نیازی به الک گچ نبوده و هیچگونه دورریزی نیز نداشته باشد.هر قدر دانه های گچ ریزتر باشد گچ مرغوبتر بوده وبرای کارهای ظریف تر مورد استفاده قرار می گیرد. گچ دانه درشت برای استفاده در ملات بهتر است؛ به طورمثال ساسانی ها برای ساخت ملات از گچ نیم پخته و نیم کوب استفاده می کردند.

قطر بزرگترین دانه گچ مورد استفاده در کارهای ساختمانی نباید از6/0 میلیمتر بزرگتر باشد و نود درصد آن باید ریزتر از15/0 میلیمتر بوده و5/99 درصد آن باید ریزتر از 2/0 میلیمتر باشد.

11-  فراوانی

گچ از لحاظ فراوانی در طبیعت در ردیف پنجم قرار دارد و تقریبا در تمام نقاط روی زمین به وفور دیده می شود.

12- ارزانی

گچ به علت ارزانی و سهل الحصول بودن در همه کارگاهها به مقدار کافی وجود داشته و مورد استفاده می باشد. باید توجه نمود چنانچه گچ از لحاظ قیمت گران باشد تا به این حد نمی تواند مورد استفاده و بهره برداری قرار گیرد.

13- سبکی

 گچ از سایر مصالح ساختمانی سرامیکی سبکتر است. وزن مخصوص گچ بر حسب ریزی و درشتی دانه و همچنین لرزیده و نلرزیده ی  آن متفاوت است و بطور کلی وزن مخصوص وزن مخصوص دانه ای آن 2.8 و وزن مخصوص انبوهی آن از 85/0 تا4/1 تن بر متر مکعب می باشد.

14- اثر بر روی خاک

وجود گچ در خاک (حتی تا 25 درصد) از دیدگاه کشاورزی بی ضرر و در مواردی نیز مفید است. اما از دیدگاه سازه ای بیش از چهار درصد گچ در خاک عمدتا سبب تخریب سازه ای خواهد شد. گرچه اکثر محققان معتقدند که میزان خسارت های  وارد شده با مقدار گچ موجود در خاک تناسب ندارد، اما در اغلب مواد وجود گچ در خاک موجب مشکلات عمده ای در ساخت سازه ها و نیز کاهش عمر مفید آن ها می شود. به منظور بهبود خواص خاک های شور، با اضافه کردن گچ به آن ها کاتیون های Ca+  جانشین Na+  در خاک می شوند. به این ترتیب سولفات سدیم از خاک خارج می شود و خاک بهبود می یابد. اگر کربنات سدیم در خاک وجود داشته باشد، در اثر واکنش شیمیایی، سدیم از خاک خارج و کربنات کلسیم جایگزین آن می شود. در نتیجه اضافه کردن گچ به دو شیوه سبب بهبود خاک قلیایی خواهد شد. در بیشتر تحقیقات به عمل آمده، وجود یون کلسیم  و جایگزین شدن آن به جای سدیم موجود در کانی های خاک، به عنوان راه حلی برای کاهش پتانسیل تورم یا واگرایی خاک، مثبت ارزیابی شده است. با فرض برابر بودن سایر مشخصه های خاک، شکل گچ موجود در خاک (پودر یا بلوری)، نحوه ی پخش آن در خاک (متمرکز یا مخلوط با خاک)، دانه بندی (ابعاد اکثر دانه ها به رس نزدیکتر باشد یا ماسه) و… در مشخصات خاک تغییر ایجاد می کند. به دلیل امکان انحلال یون کلسیم گچ در آب، خطر پوک شدن خاک و شسته شدن ذرات خاک به وجود می آید.  دیگر جالب توجه اینست که روی سنگ گچ رستنی نمی روید و گیاهی سبز نمی شود.